LIGJI NR. 83/2022, dt. 24.11.2022
PËR DISA NDRYSHIME DHE SHTESA NË LIGJIN NR. 9920, DATË 19.05.2008, “PËR PROCEDURAT TATIMORE NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË”, TË NDRYSHUAR
Ky ligj përmban ndryshimet e mëposhtme:
Neni 5 Përkufizimet
Ndryshimet kryesore në përkufizime janë si vijon:
“Tatimpagues” nënkupton çdo person që është:
- subjekt i tatimeve sipas parashikimeve të këtij ligji;
- subjekt i tatimeve, taksave dhe tarifave vendore sipas parashikimeve të këtij ligji;
- subjekt i pagesës së kontributeve të sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore sipas legjislacionit përkatës në fuqi për kontributet e sigurimeve shoqërore dhe shëndetësore;
- agjent i mbajtjes së tatimit në burim në rastet kur parashikohet nga ky ligj apo ligjet e tjera tatimore.
“Person i lidhur” nënkupton çdo person që është i lidhur me një person tjetër në një marrëdhënie që ndikon drejtpërdrejt ose tërthorazi në përcaktimin e bazës tatimore nëpërmjet menaxhimit, kontrollit apo pronësisë. Dy persona janë të lidhur nëse njëri ose të dy personat do të vepronin sipas udhëzimeve, kërkesave, sugjerimeve ose vullnetit të personit tjetër ose të një personi të tretë. Personat e mëposhtëm do të trajtohen si persona të lidhur:
- bashkëshorti, bashkëshortja, paraardhës dhe pasardhës, ndërmjet tyre ose ndërmjet njëri-tjetrit;
- një njësi ekonomike në të cilën çdo person zotëron drejtpërdrejt ose tërthorazi të paktën 50 për qind të të drejtave të votimit ose të menaxhimit, të drejtave të shpërndarjes së dividentit ose të drejtave të kapitalit;
- çdo dy ose më shumë njësi ekonomike në të cilën një person tjetër zotëron ose mbart të paktën 50 për qind të të drejtave të votimit ose menaxhimit, të drejtave të shpërndarjes së dividentit ose të drejtave të kapitalit në të dy njësitë ekonomike. Kur zbatohen nënndarjet “ii” ose “iii” më sipër, zotërimi që i atribuohet një personi nga një person i lidhur nuk mund t’i atribuohet një personi tjetër të lidhur.
“Person” nënkupton çdo person fizik dhe entitet.
Neni 39 Regjistri i individëve
Administrata tatimore mban regjistër të veçantë të individëve, sipas të dhënave të gjendjes civile, të cilët kanë fituar zotësi të plotë për të vepruar, për efekt të deklarimit nga ana e tyre të të ardhurave individuale të realizuara. E dhëna bazë e identifikimit të tatimpaguesit individ, për qëllime tatimore, është numri personal sipas Regjistrit Kombëtar të Gjendjes Civile. Individët që mbartin detyrimin ligjor të dorëzimit të deklaratës individuale të të ardhurave vjetore, të cilët nuk e përmbushin këtë detyrim, njoftohen nga administrata tatimore me qëllim vetëpërmbushjen. Nëse individi nuk përmbush detyrimin për dorëzimin e deklarates individuale të të ardhurave vjetore, drejtorisë rajonale të juridiksionit i lind e drejta të kryejë vlerësimin e detyrimeve tatimore përkatëse.
Neni 59/1 Detyrimi për të depozituar paratë (kartëmonedhat dhe monedhat) në llogarinë bankare
- Tatimpaguesi detyrohet t’i depozitojë në llogarinë e vet bankare, ose një llogari me një institucion jo-financiar, paratë (kartëmonedha dhe monedha) që ka grumbulluar gjatë ditës për furnizimin e mallrave apo të shërbimeve, të cilat tejkalojnë nivelin maksimal të arkës.
- Nëse tatimpaguesit i janë bllokuar llogaritë bankare të biznesit për mospagim të detyrimeve, nuk mund të paguajë me para në dorë ose të mbajë para në arkë, por duhet që këto para t’i depozitojë në llogarinë bankare, menjëherë ose në ditën e ardhshme të punës.
Neni 59/2 Limiti i Arkës
Limiti i arkës do të jetë:
- Shuma maksimale, deri në 150.000 lekë për tatimpaguesit me qarkullim gjatë vitit të mëparshëm tatimor, deri në 2 milion lekë;
- Shuma maksimale, deri në 500.000 për tatimpaguesit me qarkullim gjatë vitit të mëparshëm tatimor, nga 2 milion lekë – 10 milion lekë;
- Për tatimpaguesit me qarkullim vjetor, gjatë vitit të mëparshëm tatimor, mbi 10 milionë lekë, shuma maksimale e lejuar e parave cash në arkë është deri në 500 000 lekë ose 5% e vlerës së qarkullimit vjetor të vitit të mëparshëm, cilado qoftë vlera më e lartë nga të dyja. Ky përcaktim nuk zbatohet për bankat dhe institucionet e tjera financiare jobankare.
Neni 71/2 Përdorimi i metodave alternative të vlerësimit në rastet e veprimeve për shmangien e tatimit dhe abuzimit me parimet e ligjit tatimor
Administrata tatimore do të përdorë metodat alternative të vlerësimit në rastet e veprimeve për shmangien e tatimit dhe abuzimit me parimet e ligjit tatimor, duke mos marrë në konsideratë marrëveshje ose seri marrëveshjesh të lidhura ndërmjet tatimpaguesve, të cilat kanë si qëllim kryesor apo një ndër qëllimet kryesore sigurimin e përfitimeve tatimore. Për sa më sipër, “marrëveshje apo seri marrëveshjesh” nënkuptohet çdo transaksion, veprim, operacion, marrëveshje, grant, mirëkuptim, premtim, ndërveprim ose ngjarje. Një marrëveshje mund të përbëhet nga më shumë se një veprim ose pjesë veprimi. Për të përcaktuar nëse një marrëveshjeje ose një sërë marrëveshjeve iu mungon thelbi ekonomik, administrata tatimore shqyrton nëse ekziston një ose më shumë nga situatat e mëposhtme:
- thelbi ligjor i hapave individualë nga e cila përbëhet një marrëveshje, nuk është në përputhje me substancën ligjore të marrëveshjes në tërësi;
- marrëveshja ose seria e marrëveshjeve zbatohet në një mënyrë e cila nuk është në pajtim me një sjellje të rregullt biznesi;
- marrëveshja ose seria e marrëveshjeve përfshin elemente që kanë efektin e kompensimit ose anulimit të njëra-tjetrës;
- transaksionet e lidhura janë të natyrës qarkulluese;
- marrëveshja ose seria e marrëveshjeve çon në një përfitim të konsiderueshëm tatimor, por kjo nuk reflektohet në risqet e biznesit të tatimpaguesit ose në fluksin e tij monetar;
- marzhi i parashikuar para tatimit është i rëndësishëm në krahasim me shumën e përfitimit tatimor të parashikuar.
Neni 112 Mungesa e ekzekutimit të detyrimit për regjistrim
Krahas sanksioneve administrative të parashikuara në legjislacionin në fuqi, ndryshimi tjetër në lidhje me mosrespektimin e detyrimit për regjistrim apo detyrimit për përditësimin e të dhënave dënohet për çdo shkelje me gjobë:
- 10,000 lekë për person fizik;
- 15,000 lekë për person juridik.
Neni 113 Mosdeklarimi ne afat
Tatimpaguesi, i cili nuk dorëzon në afatin e përcaktuar dënohet me gjobë për çdo deklaratë tatimore të padorëzuar në afat, si më poshtë:
- 5,000 lekë për tatimpaguesit e tjerë me përjashtim të tatimpaguesit individë;
- 3,000 lekë për tatimpaguesit individë;
Neni 114/1 Mospagimi i kësteve të tatimit mbi fitimin korporativ dhe mbi të ardhurat personale
Gjoba për mospagimin në afat të kësteve të tatimit mbi fitimin, e cila është 10%, do të vendoset në bazë të ditëve të vonuara të pagesës së këstit të tatim fitimit, por jo më shumë se 365 ditë. Përpara hyrjes në fuqi të paketës së re fiskale, niveli i gjobës ishte 10 %, edhe sikur vonesa e parapagimeve të ishte 1 ditë.
Neni 118 Mosmbajtja e saktë e librave, regjistrave dhe dokumentacionit
Tatimpaguesi që nuk arrin të mbajë regjistrat dhe dokumentacionin tatimor detyrohet të paguajë një gjobë prej:
- 10,000 lekë për çdo shkelje, në rastet kur është person fizik që ushtron veprimtari ekonomike tregtare apo si i vetëpunësuar;
- 50,000 lekë kur është person juridik.
Neni 119 Mosdeklarimi i punonjësve dhe fshehja e pagës
Nëse tatimpaguesi ka fshehur dhe nuk ka deklaruar pagën e saktë të përfituar nga punëmarrësi, si rezultat i marrëdhënieve të punësimit, punëdhënësi dënohet me gjobë në masën:
- 200% të detyrimit dhe kontributit të llogaritur për tatimpaguesit entitete juridike,
- 100% të detyrimit dhe kontributit për të gjithë tatimpaguesit e tjerë.
Neni 121 Mallrat e pashoqëruara me dokumente tatimore
Tatimpaguesit që mbajnë në ruajtje, përdorin ose transportojnë mallra të pashoqëruara me dokumente tatimore penalizohen:
- Prej 25.000 lekësh, për tatimpaguesit e regjistruar me përgjegjësinë tatimore të tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi apo vetëpunësimi të cilët nuk janë të regjistruar për TVSH-në, dhe tatimpaguesit e tjerë;
- Prej 50.000 lekësh, por jo më pak se vlera e TVSH-së së munguar, tatimpaguesit e regjistruar me përgjegjësinë tatimore të tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi apo vetëpunësimi dhe për TVSH-në.
- Prej 750.000 lekësh, por jo më pak se vlera e TVSH-së së munguar, për tatimpaguesit e regjistruar me përgjegjësinë tatimore të tatimit mbi fitimin korporativ.
- Prej 50.000 lekësh, personi i cili ushtron veprimtari ekonomike tregtare i paregjistruar.
Përcaktimi i vlerës së TVSH-së së munguar bëhet nga administrata tatimore në momentin e konstatimit të shkeljes duke vlerësuar mallin e gjetur pa faturë me çmimin e tregut.
Në rast përsëritjeje të shkeljeve, administrata tatimore, përveç penaliteteve të përcaktuara më sipër, kallëzon penalisht tatimpaguesin.
Neni 123 Shkeljet për moslëshimin e faturave dhe të faturave shoqëruese
Për tatimpaguesin, i cili për herë të dytë brenda vitit kalendarik kryen shkeljet për moslëshimin e faturave dhe të faturave shoqëruese merren edhe masat e mëposhtme:
- 50,000 lekë për tatimpaguesit e tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi ose vetëpunësimi;
- 100,000 lekë për tatimpaguesit e tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi apo vetëpunësimi me TVSH,
- 500,000 lekë për tatimpaguesit e tatimit mbi fitimin korporativ.
Neni 124 Shkeljet në procedurën e fiskalizimit të faturave dhe sistemin e monitorimit të qarkullimit
Mos lëshimi faturës ose i faturës shoqëruese nga Tatimpaguesi, dënohet me gjobë:
- Prej 25.000 lekësh, tatimpaguesit e regjistruar me përgjegjësinë tatimore të tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi apo vetëpunësimi, por që nuk janë të regjistruar për TVSH-në,
- Prej 50.000 lekësh, për tatimpaguesit e regjistruar me përgjegjësinë tatimore të tatimit mbi të ardhurat personale nga biznesi apo vetëpunësimi dhe për TVSH-në.
- Prej 75.000 lekësh, për tatimpaguesit e regjistruar me përgjegjësinë tatimore të tatimit mbi fitimin korporativ.
Neni 127 Pengimi i kontrollit ose i hetimit tatimor
Tatimpaguesi i cili pengon direkt ose indirekt një kontroll tatimor ose hetim nga administrata tatimore dënohet me gjobë si më poshtë:
- 100,000 lekë për tatimpaguesit e klasifikuar si persona fizikë tregtarë ose të vetëpunësuar;
- 1,000,000 lekë për tatimpaguesit e klasifikuar si subjekte ose individë me pasuri të lartë.
Botuar në Fletoren Zyrtare Nr. 173, datë 22 Dhjetor 2022.
__________________________________________________________________________________________________________________________
LIGJI NR. 82/2022, dt. 24.11.2022
PËR DISA SHTESA DHE NDRYSHIME NË LIGJIN NR. 92/2014 “PËR TATIMIN MBI VLERËN E SHTUAR NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË”, TË NDRYSHUAR
Ky ligj përmban ndryshimet e mëposhtme:
Neni 51 Furnizimet e përjashtuara
Klasifikohet si furnizim i përjashtuar nga TVSH-ja furnizimi i drurit si lëndë djegëse: kërcunj, kopace, degë, shkarpa apo forma të ngjashme; druri në ashkla apo në copa; tallash dhe mbetje dhe kthime të drurit, nëse janë apo jo të aglomeruar në kërcunj, briketa, sfera apo në forma të ngjashme, me efekt deri në 31 dhjetor 2023.
Neni 60 Furnizimet të përngjashme me eksportet
Klasifikohen si furnizime të përngjashme me eksportet furnizimi i mallrave/shërbimeve, të destinuara për realizimin e projekteve të financuara me fonde të marra në bazë të një marrëveshjeje donacioni/granti të lidhur ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë/Republikës së Shqipërisë dhe donatorëve të huaj, nëse në marrëveshje është parashikuar se fondet e marra nuk do të përdoren për të paguar tatime.
Neni 56 Përjashtimi në importime
Përjashtohen nga TVSH-ja në import:
- Furnizimi i drurit si lëndë djegëse: kërcunj, kopace, degë, shkarpa apo forma të ngjashme; druri në ashkla apo në copa; tallash dhe mbetje dhe kthime të drurit, nëse janë apo jo të aglomeruar në kërcunj, briketa, sfera apo në forma të ngjashme, me efekt deri në 31 dhjetor 2023;
- Mallrat e destinuara për realizimin e projekteve të financuara me fonde të marra në bazë të një marrëveshje donacioni/granti, të lidhur ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës se Shqipërisë/ Republikës së Shqipërisë dhe donatorëve të huaj, nëse në marrëveshje është parashikuar se fondet e marra nuk do të përdoren për të paguar tatime. Kriteret dhe procedurat për zbatimin e kësaj pike përcaktohen me udhëzim të ministrit të financave.
Neni 155/2 Përjashtimi nga tatimi
Përjashtohet nga TVSH-ja importimi dhe furnizimi brenda vendit i energjisë elektrike të destinuar për t’u shitur nëpërmjet Bursës Shqiptare të Energjisë.
Neni 155/3 Pagesa e TVSH-së
Në rastin e furnizimit të energjisë elektrike të tregtuar nëpërmjet Bursës Shqiptare të Energjisë Elektrike, TVSH-ja bëhet e kërkueshme në momentin kur shpallen rezultatet në Tregjet e Ankandeve të Ditës në Avancë ose Brenda së Njëjtës Ditë ose në momentin kur urdhër porositë përputhen në rastin e Tregut të Vazhdueshëm Brenda së Njëjtës Ditë. Deri më 31 dhjetor 2026 TVSH-ja është e pagueshme nga personi i tatueshëm për të cilin kryhet furnizimi me energji elektrike nga Bursa Shqiptare e Energjisë Elektrike në përputhje me parashikimet e këtij seksioni dhe përcaktimet e nenit 21. Për efekt të përllogaritjes së TVSH-së blerësi i energjisë elektrike nga Bursa Shqiptare e Energjisë Elektrike kryen autongarkesën (reverse-charge) e TVSH-së në cilësinë e personit përgjegjës për pagesën e TVSH-së. Procedurat për zbatimin e kësaj pike dhe fillimi i aplikimit të kësaj skeme të veçantë përcaktohen me vendim të Këshillit të Ministrave.
Botuar në Fletoren Zyrtare Nr. 170, datë 20.12.2022.
__________________________________________________________________________________________________________________________
LIGJI NR. 81/2022, dt. 24.11.2022
PËR NJË NDRYSHIM NË LIGJIN NR. 61/2012, “PËR AKCIZAT NË REPUBLIKËN E SHQIPËRISË”, TË NDRYSHUAR
Ndryshimet kryesore për akcizat, sipas shtojcës 1 që i bashkëlidhet ligjit, janë si më poshtë:
- Për birrën nga malto shkalla e tatimit bëhet 710 lekë/HL/shkallë alkoolometrike.
- Për pijet alkoolike (si Whisky, Gin, Vodka, etj.) shkalla e tatimit bëhet 84 500 lekë/HL alkool anhidër.
- Për cigaret që përmbajnë duhan parashikohet një rritje e shkallës së tatimit me 250 lekë/1000 fije çdo vit deri në viitn 2026, duke nisur nga një akcizë 7000 lekë/1000 fije më 1 Janar 2023.
Hiqet akciza për Produktet Energjetike (E200).